Na mijn algemene verhaal over de Rohloff-naaf is het nu tijd om uitleg te geven over het onderhoud aan deze versnellingsnaaf. Zo moet je de olie in je Rohloff-naaf verversen, zo nu en dan de ketting spannen en het achtertandwiel omdraaien en/of vernieuwen. Klik verder om te leren hoe je dit alles zelf kunt doen.
Om de 5.000 kilometer of één keer per jaar moet je de naaf schoonspoelen en de olie verversen. Dit spoelen is vooral de eerste keer belangrijk omdat dan het slijpsel verwijderd wordt. Dit klusje kost even tijd, maar ingewikkeld is het niet. Je kunt het makkelijk zelf doen. In onderstaande video legt Eric Schuijt het in woord en beeld uit.
Naast het goed schoonhouden en smeren van de ketting, moet je geregeld de ketting aanspannen, omdat deze steeds een beetje oprekt door slijtage. Er zijn twee manieren om de aandrijflijn op spanning te brengen. De meest voorkomende manier is met verstelbare achterpatten, zoals op bijna alle stadsfietsen. Eric doet het voor bij een Koga Signature.
De tweede manier is met een excentrische trapas, zoals o.a. bij Santos en Idworx. Hier wordt gebruik gemaakt van een heel dik bracket met daarin een grote losse bus geklemd. De trapas zit uit het midden in die bus gemonteerd en door de bus te draaien wordt de trapas naar voren of achteren verplaatst. Bijkomend voordeel van dit systeem is dat de dikkere bracketas aansluiting biedt voor extra dikke framebuizen met een veel stijver frame als gevolg. In het filmpje hieronder laat Eric zien hoe het bij een Santos werkt.
Bij een Idworx werkt het bijna hetzelfde als bij een Santos, maar er is één klein verschil. Dat zie je vanzelf in het filmpje.
Heb je een fiets met een tandriem? Dan hoef je deze (bijna) nooit na te spannen. Tijdens de inrijperiode zal het blauwe toplaagje eraf slijten en dan moet de riem even nagespannen worden. Daarna eigenlijk nooit meer, omdat een tandriem niet op kan rekken. Dat blauwe laagje heeft voor het rijden geen functie, deze is alleen bedoeld om de riem uit de mal te lossen tijdens het fabricageproces.
Ketting en tandwiel slijten altijd op elkaar in. Op een gegeven moment zijn beide helemaal versleten en dienen ze vernieuwd te worden. Gelukkig zijn enkele achtertandwielen van een Rohloff-naaf omkeerbaar, zodat je eerst nog de andere zijde van de tandwieltjes op kunt slijten voordat je een hele nieuwe moet monteren. Een tandwiel omdraaien doe je om de 5.000 kilometer, bijvoorbeeld tegelijk met iedere olie-verversing. Alleen de kransjes met 15, 16, 17 en 22 tandjes zijn ‘double-sided’. Je hebt ook een 13 kransje maar die is niet omdraaibaar. In het volgende filmpje wordt getoond hoe je het tandwiel los maakt en weer vast zet.
De Rohloff-naaf kent vele voordelen, maar er kleeft toch nog een nadeel aan… Al is dit een nadeel voor je fietsenmaker en niet voor de Rohloff-rijder… Een Rohloff-klant zie je namelijk nauwelijks meer in de werkplaats terug voor onderhoud. Het enige waar je dealer je nog bij kan helpen is het leveren van de onderhoudsbenodigdheden.
Succes en veel fietsplezier!
Met dank aan Eric Schuijt van de Vakantiefietser.
Duidelijk en nuttig artikel!
Achterkrans fiets 1 ging goed los na wat kracht zetten.
Achterkrans fiets 2 zit muurvast. Zelfs zo hard geprobeerd dat mijn kettingzweep het begeven heeft (Tsja, die raad uit het filmpje om te denken aan je loonsverhoging…)
Iemand een gouden tip?
Gewoon even met je wiel in de werkplaats langs komen. 🙂
ik zit in het zuiden van Frankrijk, anders had ik inderdaad wel even langsgekomen 😉
http://vimeo.com/26871033 het ziet er niet elegant uit… maar het werkt wel
Ik dacht al… Waarom moet je de tandwielen los halen als je op vakantie bent? De fietsen zijn net nieuw…
En voor de mensen die tijdens een lange reis hun krans wil omdraaien heb ik een filmpje gemaakt 🙂
http://vimeo.com/26871033
Ik had hem gevonden en gebruikt, werkt goed
Niet vanwege de lange reis, maar ik kon net iets meer kracht zetten dan met een kettingzweep
@ Jeroen, oops had niet gezien dat je de video al vermeld had:)
dag, wat zou het toch handig zijn,om voor die enkele keer dat je die kransafnemer nodig hebt’..niet gelijk weer 30 euro moet gaan uitgeven,..
”waarom kan ik hem niet even lenen van mijn buurman” ergen in Arnhem of
omstreken,..koop ik wel een bos bloemen.
vr.gr
@ Hans: Als je een welwillende dealer hebt, dan kan je gewoon met je wiel bij hem langsgaan en dan haalt hij het tandwiel wel voor je los. Kleine moeite.
Bedankt voor je reactie Michiel,uiteindelijk is dat ook een optie,
vr.gr.
Hans
Educatieve bijdrage om je eigen fiets te kunnen onderhouden. Alleen heb ik bij het loshalen van het achtertandwiel nog een paar opmerkingen.
1/ Het achtertandwiel, zoals in de instructiefilm weergegeven, fungeert ook als afdichting voor de naaf dus let op dat de olie er niet uitloopt als de tandwiel gelost is. Ik zou daarna het wiel gelijk plat neerleggen. Voorkomt ook dat je gelijk weer je olie kan verversen en dat je velg niet onder de olie komt. Krijg je weer last van piepende remmen.
2/ Controleer het afdichtingsvlak van het tandwiel op beschadigingen en oneffenheden alvorens installatie. Immers, heeft deze altijd aan de buitenkant gezeten. Zorg er ook voor dat de rohloff afdichting (zwarte ring) goed schoon is.
Groet,
Paul.
Paul,
En last but not least, voorzie het schroefdraad van het tandwiel van wat montagepasta en zet het tandwiel niet te vast (door te fietsen, zet het tandwiel zich vanzelf ook al vaster).
Frits
Op de site van Thorn Cycles (en ook in een Youtube filmpje) las ik dat ze aanraden om minder dan de 25 ml olie in de naaf te doen. Dit zou de kans op lekkages verminderen. Iemand hier een mening over?
Dat klopt, je moet er net zoveel nieuwe olie in doen als je er aan oude olie uit hebt gehaald. Dat is meestal iets minder dan 25ml. Het eventuele teveel aan olie komt er via de keerringen weer uit.
Dus als ik zo eens stom aan ‘t redeneren ga…
Er zit 25 ml olie in de naaf als ze nieuw is.
Als alle olie uit de naaf gelopen is blijft er steeds 7 ml achter lees je overal, klopt toch, niet?
Als ik er dus na de spoelolie af te laten, 25 min 7 nieuwe olie in doe, 18 ml dus, is dat beter dan dat ik er de voorgeschreven 25 ml in doe? Want anders zit er 25+7 in, en dat zou er dus uitlopen via de keerringen. Of hoe moet ik dat zien?
Dat is helemaal niet stom geredeneerd. Zo is het precies.
Hoi Michiel
Recent heb ik bij mijn Idworx MR de ketting gespannen.
via de video van jouw website lukte dat na enige tijd. En alles functioneert goed.
Nu wilde ik hetzelfde doen bij mijn van Nicholas Amazon Rohloff met ketting.
Maar de onderkant van de excentrische bottom bracket ziet er totaal anders uit dan bij de MR.
En aan de zijkant heb ik een veelheid aan gaatjes waar je inbus in kan steken. Bij de Idworx zij dit er maar 2.
Kom hiet niet goed uit.
Heb jij misschien uitleg of een video? Hoe moet ik de ketting strakker maken?
foto 2
foto 3